• 1980 Stichting Trek aan de Decibel werd omgezet naar de stichting Groen Lieshout

• Stichting Groen Lieshout, de bosbewoners van de Molenheide, hebben met veel moeite de raad weten te overtuigen voor de aanleg van een Fietspad langs de gevaarlijke 'dodenweg" waarlangs vele kinderen naar school richting Eindhoven fietsten.

De stichting heeft destijds zelfs Provinciale Staten met een bus naar Lieshout gehaald om zelf te ervaren hoe het fietsen op de Molenheide ging. Gevaarlijke taferelen, auto's die klem kwamen te zitten tussen de sliert fietsers, het heeft geleid tot een prachtig fietspad.

• 1977-1978 Uiteindelijk werd de supersonische schietbaan op het industrieterrein van Helmond geplaatst.

Tegenwoordig kun je op de schietberg* makkelijk komen via een paar hardloop- bospaadjes. Je kunt, als je op de berg staat en goed kijkt nog de contouren zien van het terrein: de lange dennenbomen staan er nog, de rest van het terrein is inmiddels begroeid en ook de toegang ( een bergje op naar de ingang) is bijna niet meer terug te vinden.

*De berg bevatte veel kogeltjes, die de kinderen uit Lieshout graag kwamen zoeken. 

Anekdote uit een roerige tijd..

Uit het eindeloze foto- en knipselarchief september 1976, toen de Raad van State nog stoere uitspraken deed en 'dwarsliggende' buurtgenoten met ludieke anonieme schrijvers kon waarderen. Ik bedoel: een dwangsom van 1500 gulden (680 euro) per dag voor een overheid die weigert toegang te geven tot een geluidsband?!! Bij welke rechter krijg je dat nu nog voor elkaar? Ambtenaren werden in de raadsvergadering beschuldigd van het verspreiden van fakenews in de vorm van de fake afscheidsbrief 'Lieshout adieu' van hun burgervader.

• De jaren vanaf 1962 tot aan ongeveer 1980 werden beheerst door de ruilverkaveling. Het historische beeld van het Lieshoutse buitengebied was er een met onverharde landwegen en houtwallen rond kleine percelen. Met kromme wegen en bochtige sloten en waterlopen. De ruilverkaveling heeft het landschap ingrijpend veranderd. De nieuwe wegen zijn recht en verhard, de nieuwe sloten en waterlopen zijn recht. De percelen van de boerderijen zijn groter en meer aaneengesloten. Ten noorden van het dorp Lieshout werd een grote, verharde ruilverkavelingsweg aangelegd, de Provinciale Weg, die het verkeer op het traject Aarle-Rixtel - Sint-Oedenrode om het dorp Lieshout heen moest leiden.

• Bij de Kievitlaan komt een hogedruk Gasleiding de Molenheide binnen. Het is nog te zien aan de brede strook waar geen begroeiing is. Hij loopt over de Roeklaan naar de Reigerlaan/Bosrand. 

•  In 1955 werd het plan Villa-terrein opgesteld en werd een deel van de Molenheide woongebied.  Bewoning in de bossen werd toegestaan. Het waren veelal kleine houten vakantiehuisjes. Er waren er slechts een paar woningen in de Molenheide, in de Roeklaan, de Lijsterlaan, en aan de Molenheide waren wat huizen, geen van allen hadden hekken, hier en daar een prikkeldraad aan houten of ijzeren staanders, de meeste percelen waren vrij toegankelijk om te spelen.

• 1947-1967 Er werd een schietbaan aangelegd aan de Reigerlaan. Daar trainden agenten (Helmond) op een lange baan met houten poorten, aan de zijkant  afgebakend met hoge dennen en met aan het einde een hoge schietberg.

-Elke keer als er een training of een wedstrijd werd gehouden, plaatste men een rode vlag op een wit bord met de tekst:

Op de Schietbaan wordt geschoten, na plaatsing rode vlag

• Na de Tweede Wereldoorlog

  realiseerde de gemeente een reeks uitbreidingen van het dorp, in het begin bedoeld voor ingezetenen. Latere uitbreidingen boden woongelegenheid aan personen van buiten het dorp die ook elders werkzaam waren, voornamelijk in Eindhoven en Helmond. Zelfs in het natuurgebied Molenheide werd bewoning toegestaan.

klik op de link voor de film

• Tweede wereldoorlog. In vergelijking met andere plaatsen in Nederland heeft Lieshout van de Tweede Wereldoorlog niet veel geleden. Wel werden de drie bruggen over het Wilhelminakanaal tweemaal opgeblazen, in 1940 door de Nederlanders en in 1944 door de Duitsers, en hebben de wegen veel te lijden gehad. Door de zware tanks die het dorp na de bevrijding passeerden, waren ze zo goed als verdwenen.

• Tussen 1942 en 1960 vonden grootschalige ruilverkavelingen plaats. Ook werd in het begin van de zestiger jaren een groot deel van het bekenstelsel aangetast. Het  landschap werd zo onomkeerbaar veranderd en op heel veel plaatsen zijn zeldzame biotopen zoals venen, vennen en blauwgraslanden verdwenen.

• De ontginningen namen aan het eind van de dertiger jaren steeds groter vormen aan; in 1938 en 1939 werd in Nederland jaarlijks 10.000 hectare woeste grond omgezet.

• In 1910 raakten de houtwallen bedreigd door de uitvinding van het prikkeldraad en in de crisisjaren werden vele werklozen tewerkgesteld bij diverse ontginningen.

• Poldermannen aan het werk bij Lieshout

In de gemeente Lieshout werd aan het kanaal gegraven tussen 1916 en 1923. Het tracé door het dorp was 3840 meter lang en om het te kunnen graven werden 218 kavels onteigend, met een totale oppervlakte van ruim 47 hectare.

Omdat er als gevolg van de Eerste Wereldoorlog een groot tekort was aan steenkool voor graafmachines, werd het kanaal bij Lieshout grotendeels met de schop uitgegraven. Hiertoe kreeg het dorp gedurende die jaren ongeveer driehonderd tijdelijke bewoners, de zogenaamde polder-jongens, die waren ondergebracht in houten keten. De aanleg van het kanaal zou voor Lieshout twee belangrijke gevolgen hebben. Allereerst werden de twee oudste buurtschappen, 't Hof en het Achterbosch, van de dorpskern afgesneden. Daarnaast creëerde het kanaal groeikansen voor enkele bedrijven, waaronder Bavaria.

Poldermannen graven het Wilhelminakanaal

• Na decennialange voorbereidingen werd op 17 juni 1905 door de Tweede Kamer de wet aangenomen tot de aanleg van het Wilhelminakanaal. De gemeente Lieshout had aanvankelijk positief gereageerd op de aankondiging. In een brief aan Provinciale Staten in 1871 werd de komst van een kanaal verwelkomd, omdat het zou zorgen voor ontwatering van grote gebieden die vervolgens vruchtbaar gemaakt zouden kunnen worden. Toen de gemeente in 1890 verzocht werd financieel in het kanaalproject bij te dragen, was de reactie afwijzend: Lieshout beschikte reeds over drie wegen waarlangs men de Zuid-Willemsvaart kon bereiken. Een kanaal door Lieshout zou de gemeente geen groot voordeel bieden.

• Tijdens de hoorzitting in Lieshout op 11 oktober 1909 werden 32 bezwaren ingediend, de meeste door eigenaren die door het kanaal zouden worden afgesneden van hun gronden. Men verzette zich met name tegen het wegbezuinigen van de brug die gepland was in de weg naar Stiphout en tegen de te steile op- en afritten van de vaste bruggen. Aan beide bezwaren werd geen gehoor gegeven.

• De gemeente verzocht in 1903 alle grondbezitters het jachtrecht op hun gronden over te dragen aan de gemeente; dan zou de gehele dorpsgemeenschap kunnen profiteren van de pachtopbrengsten. Alle eigenaren stemden hierin toe, waardoor de gemeente de jacht kon verpachten over een gebied van 2537 hectare. De jaarlijkse opbrengst lag in de orde van grootte van vijfhonderd gulden.
• Het vonnis van de rechtbank in Roermond over het jachtrecht werd tweemaal aangevochten en beide keren bevestigd: in 1902 door het gerechtshof te 's-Hertogenbosch en in 1903 door de Hoge Raad. Nu definitief was vastgesteld dat de heerlijke rechten niet meer golden, stond feitelijk vast dat de heerlijkheid Lieshout opgehouden had te bestaan.

• Het gehuchtenlandschap ten zuiden van Lieshout rond 1900 (Chromotopografische atlas, blad 649. Son en Breugel). 
  • Het gebied ten westen en zuiden van de bebouwde kom van Lieshout heeft zijn ruimtelijke hoofdstructuur -afgezien van geomorfologische processen- in hoofdzaak verkregen in de Middeleeuwen. Het gaat hier echter niet om één groot dorpsterritoir.
  • De hoofdkarakteristiek wordt daarentegen bepaald door verspreid liggende gehuchten, die ontstaan zijn uit Laat-Middeleeuwse hoeven: Achterbosch, Deense Hoek en ‘t Hof. Deze hoeven behoorden toe aan de Abdij van Floreffe. Recente archeologische opgravingen bij Lieshout en Aarle-Rixtel-Strijp, uitgevoerd door de Vrije Universiteit, geven een indruk van het soort erven en boerderijen dat we ons in zo’n hoevenlandschap moeten voorstellen.
  • Het omvat dus niet alleen een opvallend nederzettingspatroon, maar -in de ondergrond- ook een archeologisch landschap dat informatie bevat over de Middeleeuwse wordingsgeschiedenis van de gehuchten.
  • Archeologische sporen en structuren worden met name verwacht bij ‘t Hof, rond de voormalige kapel of kerk en onder het esdek (archeologisch monument). Het gebied ten noorden van de gehuchten is lager gelegen en vertoont een andere verkavelingsstructuur. In dat gebied ligt het gehucht Broek. Het wordt doorsneden door de ‘Loop van het Bosven’. Het gaat hier om laaggelegen broekland dat in historisch-landschappelijk opzicht een geheel vormt met de hoger gelegen gehuchten.

• Bericht over de eerste aanplant van de bomen op de heide... door de Baron  opgeschreven

Tussen 1894 en 1928 was Mr. A.E.J. baron Van Voorst tot Voorst Commissaris van de Koningin in Noord-Brabant. Een van zijn taken was het regelmatig bezoeken van alle gemeenten in de provincie. Van die werkbezoeken hield hij nauwkeurig verslag bij. Dit had hij in al die jaren te melden:

• Den 12 Mei 1902 kwam ik weer in de gemeente. Ik reed van Helmond naar Stiphout; vandaar naar Lieshout; en toen over Aarle en Rixtel naar Helmond terug.Om der gevolgen wille ontraadde ik het geld op hypotheek geven aan inwoners van Lieshout. De gemeente heeft vele eigendommen, ± 700 H.A.; jaarlijks poot men 500 canadaboomen; verder veel elzen schaarhout. Het gemeente broek is ± 50 H.A. groot. Mastbosschen werden in de laatste jaren niet meer aangelegd.

• Den 13 April 1905 kwam ik weer in de gemeente. Vanuit Helmond bezocht ik eerst Beek en Donk, toen Lieshout en eindelijk Aarle Rixtel, vanwaar ik naar Helmond terugreed. B. en W. aangeraden om een uitgewerkten staat der gemeentelijke eigendommen op te maken, waarin uitvoerig en nauwkeurig alle mogelijke bijzonderheden betreffende cultuur en exploitatie worden beschreven. De gemeente heeft hare procedure inzake het heerlijk jachtrecht gewonnen, zoodat het heerlijk jachtrecht nu voorgoed verloren is. De boeren stonden nu het jachtrecht op hunne gronden aan de gemeente af; deze verpachtte het, en maakt per jaar f. 515 voor ± 2900 H.A. B. en W. sterk aangeraden, het onderhoud der waterleidingen in ééne hand te brengen en ten laste der gemeente te nemen. Bij het uitgestrekte gemeentelijk bezit kunnen de meerdere kosten ten laste der gemeente niet beduidend zijn. Het raadslid Swinkels moet eene drukke brouwerij hebben.

• Den 26 Mei 1909 kwam ik weer in Lieshout; vanuit Helmond ging ik er heen; ik ging vervolgens naar Aarle Rixtel en eindelijk naar Stiphout, vanwaar ik naar Den Bosch terugkeerde. 

Aanleg Wilhelminakanaal, 1910-1920 (bron:RHCe)

• Een landmeter doet thans opmetingen voor het kanaal Tilburg-Amer; men klaagt zeer, dat men geene goede communicatie zal behouden, doordat de bruggen niet ter rechte plaats komen, of wel te gering in aantal zijn. Er is thans een staat omtrent de exploitatie der gemeentelijke bezittingen, maar veel te sober aangelegd en bijgehouden; aan B. en W. het nut van dien staat nader verklaard; men zal nu uitvoerige aanteekeningen maken.

• De canada’s blijven redelijk goed groeien; men zal er ± 5.000 hebben; de meeste zijn na 25 jr hakbaar en hebben dan eene waarde van ± f. 6. Op enkele plaatsen, vooral ter plaatse waar vroeger een steenoven stond, en dus veel leem verwerkt werd, groeien de canada’s buitengewoon goed; daar zijn er na 25 jr soms wel f. 25,- per stuk waard. Het elzen schaarhout groeit niet zoo bijzonder; het wordt om de 5 jaren gehakt, en kan dan ± f. 100 de H.A. gelden. Aan B. en W. geraden, om zich tot het Staatsboschbeheer te wenden in verband met den aanleg van mast; men heeft daar blijkbaar nog een heilige vrees voor.

• Doordat er bij de verpachting geen concurrentie was, terwijl er bovendien in Lieshout sterk gestroopt wordt, brengt de jacht veel minder op dan vroeger: f. 315. Hoewel men het vervelend vindt, dat de gemeente daardoor tot betrekkelijk hooge uitgaven gedwongen wordt, acht men het toch zeer goed, dat het onderhoud der waterleidingen in ééne hand gebracht werd en aan de gemeente werd opgedragen.

• Den 28 Maart 1913 kwam ik weer in de gemeente. Gemeente liet door Heide Mij 63 H.A. broekgrond tot natuurweide aanleggen, en heeft nog 8 H.A. geploegd voor gelijk doel; de grond is er bijzonder geschikt voor; de exploitatie valt hard mede; men maakte van enkele stukken 23%. Ook voor 1913 zijn de gronden bijzonder duur verhuurd om in te scharen; f. 29 à f. 30 per weischaar. 

  Vooral wanneer Wilhelminakanaal komt, heeft Lieshout nog vele gronden, rechts en links van het kanaal, die bijzonder geschikt zijn voor natuurweide; vele ook voor bosch; sterk geadviseerd, zich voor boschexploitatie in verbinding te stellen met Staatsboschbeheer. De staat van exploitatie van gemeentelijke bezittingen is niet uitvoerig genoeg; ik hoop, dat men dien nu overeenkomstig mijne aanduiding zal inrichten.

• Gemeente blijft nog steeds canada’s aanplanten, en heeft terrein, om daarmede nog jarenlang voort te gaan. Het elzenschaarhout is niet veel waard; het beschot valt niet mede; daardoor zijn de prijzen, die bedongen worden, niet hoog. Gemeente blijft het jachtrecht verhuren; echter uitsluitend op gronden van gemeente; de boeren stellen hunne gronden niet meer ter beschikking van gemeente, maar verhuren hun jachtrecht liever zelve; meestal tegen f. 0,50 de H.A., ofwel tegen f. 0,50 per koe.

• Den 29 Juli 1918 bezocht ik per auto de gemeenten Liempde, St. Oedenrode en Lieshout. De gemeente Lieshout begon in 1905 met het in cultuur brengen van 74 H.A. broekgrond, met het gunstig resultaat, dat daaraan tot nu toe f. 24.000 werd ten koste gelegd, terwijl de totale opbrengst ruim f. 34.000 bedroeg, en de gemeente daaraan nu een zeer waardevol bezit heeft. De canada’s groeien vrij goed; men heeft er ± 6.000; in ± 30 jr zijn zij hakbaar. Het elzen schaarhout groeit niet best; de grond is te nat.  Nog weer eens het belang van de gemeente bepleit, om voor bebossching van de talrijke daar voor geschikte gronden de hulp van het Staatsboschbeheer in te roepen. Men voelt er niet veel voor, en wil liever gebruik maken van de Zwaluwsche landverbetering Mij.

• De aanleg van het Wilhelminakanaal bracht ± 300 vreemde werklui in de gemeente; des Zaterdags en ’s Zondags komen marechaussee de plaatselijke politie versterken; behoudens één geval kwamen er geene ernstige rustverstoringen voor.

• Den 20 Mei 1922 bezocht ik vanuit Helmond Lieshout en Stiphout. Door het vertrek van de laatste keetbewoners van het Wilhelminakanaal ging het zielental eenigszins terug. Voor volkshuisvesting behoefde gemeente niets te doen; met Rijkspremie werden 13 woningen gesticht, waarvan 7 boerderijen.

•  Met Staatsboschbeheer is juist door Lieshout gecontracteerd over het bebosschen van 200 H.A. Eéne boerderij zal gesticht worden met Staatssteun: f. 400 per H.A. + f. 400 per H.A. voor het gebouw. De boekhouding van het gemeentelijk bezit is goed bijgehouden tot 1920. Zoodra de gemeente rekening 1920 vastgesteld is, worden de cijfers uit die rekening overgenomen in de eigen boekhouding van het grondbezit. Aanlegplaat aan Wilhelminakanaal kostte f. 11.000 Men heeft daarvan veel voordeel. Distributienet electiciteit is zoo goed als gereed; za; +/- f 13.000 kosten. Het werd onder leiding van de Pnem gebouwd.

• Den 23 Juni 1928 bezocht ik Lieshout en Stiphout. Gemeente is tevreden over het Staatsboschbeheer; de aangelegde bosschen groeien goed. Er komen echter wat veel konijnen. Jurgens uit Nijmegen is pachter van de jacht; hij deed de pacht over aan Swinkels. Over 2 jaar loopt de pacht af. Geraden, om bij de nieuwe verpachting vooral te letten op de konijnen, desnoods niet te verpachten en zelf de konijnen kort te houden.